هوشنگ ابتهاج؛ از سایه تا ارغوان + زندگینامه

امیر هوشنگ ابتهاج متخلص به، ه. ا. سایه، شاعر به نام ایرانی است که هم اکنون در کشور آلمان زندگی می‌کند.

به گزارش ایمنا امیرهوشنگ ابتهاج غزل‌سرای معاصر ایرانی با دقت در اوضاع سیاسی و اجتماعی حاکم بر روزگارش، مقداری احساسات شخصی خود را در شعرهایش گنجاند و با نفوذ عاطفه در غزل‌هایش و پرداختن به موضوعات روز جامعه توانست بیانگر نیازهای مردم باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

‌

زندگینامه هوشنگ ابتهاج

امیر هوشنگ ابتهاج در روز یکشنبه، ششم اسفند ۱۳۰۶ در رشت متولد شد، وی اولین فرزند میرزا آقا خان ابتهاج و فاطمه رفعت و تنها پسر یک خانواده ۴ فرزندی بود. پدرش آقاخان ابتهاج از مردان سرشناس رشت و مدتی رئیس بیمارستان پور سینای این شهر بود.

هوشنگ ابتهاج شروع تحصیل و ادامه تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستانی در مدارس عنصری، قاآنی، لقمان و شاهپور در شهر رشت سپری کرد و بعد برای کلاس پنجم متوسطه در دبیرستان تمدن تهران مشغول به تحصیل شد.

امیرهوشنگ نوجوان گرچه در درس و مدرسه کوشا نبود اما شیفته مهارت‌آموزی شد و در کنار نقاشی و مجسمه‌سازی، به دیگر هنرها نیز علاقه‌مند بود. به‌گفته خودش: در همان هشت تا ده‌سالگی برای غذا پختن حرص می‌زدم. یک بار هم سه ماهِ تابستان مرا فرستادند پیشِ یک خانم خیاط. شاید چون در خانه شلوغ می‌کردم. گلدوزی و دِسْمِه‌دوزی هم از او یاد گرفتم. مدت کوتاهی هم پیش «موسیو یرواندی» پدر «جرج مارتیرسیان» نوازنده ارکستر سمفونی تهران، مشق ویولن کردم.

هوشنگ ابتهاج در سال ۱۳۱۸ با موسیقی و سرودن شعر آشنا شد. وی در آغاز، همچون شهریار، چندی کوشید تا به راه نیما برود؛ اما، نگرش مدرن و اجتماعی شعر نیما، به ویژه پس از سرایش ققنوس، با طبع او که اساساً شاعری غزل سرا بود؛ همخوانی نداشت. پس راه خود را که همان سرودن غزل بود؛ دنبال کرد.

ابتهاج مدتی به عنوان مدیر کل شرکت دولتی سیمان تهران مشغول به کار بود.

وی از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ سرپرست برنامه گل‌ها در رادیوی ایران، پس از کناره‌گیری داوود پیرنیا و پایه‌گذار برنامه موسیقایی گلچین هفته بود. تعدادی از غزل‌های او توسط خوانندگان ترانه اجرا شده است.

همسر هوشنگ ابتهاج

امیر هوشنگ ابتهاج در سال ۱۳۳۷ با خانم آلما مایکیال ازدواج کرد.

فرزندان هوشنگ ابتهاج

حاصل ازدواج هوشنگ ابتهاج و آلما مایکیال چهار فرزند به نام‌های یلدا «۱۳۳۸»، کیوان «۱۳۳۹»، آسیا «۱۳۴۰»، و کاوه «۱۳۴۱» است.

آثار هوشنگ ابتهاج نخستین نغمه‌ها (۱۳۲۵) سراب (۱۳۳۰) سیاه مشق (فروردین ۱۳۳۲) شبگیر (مرداد ۱۳۳۲) زمین (دی ۱۳۳۴) چند برگ از یلدا (آبان ۱۳۴۴) یادنامه (مهر ۱۳۴۸) (ترجمه شعر تومانیان شاعر ارمنی، با همکاری نادرپور، گالوست خاننس و روبن) تا صبح شب یلدا (مهر ۱۳۶۰) یادگار خون سرو (بهمن ۱۳۶۰) حافظ به سعی سایه (دیوان حافظ با تصحیح ابتهاج) تاسیان مهر ۱۳۸۵ (اشعار ابتهاج در قالب نو)

از مهم‌ترین آثار هوشنگ ابتهاج تصحیح غزل‌های حافظ است. این اثر با عنوان «حافظ به سعی سایه» نخستین بار در سال ۱۳۷۲ از طرف نشر کارنامه به چاپ رسید. بار دیگر نیز با تجدید نظر و اصلاحات جدید منتشر شد. سایه سال‌های زیادی را صرف پژوهش و حافظ‌شناسی کرد. این کتاب حاصل تمام آن تلاش‌ها و زحمات است که در مقدمه آن را به همسرش آلما پیشکش کرده است.

توصیف تعدادی از مجموعه‌های شعر هوشنگ ابتهاج به اختصار

اولین نغمه‌ها / نخستین نغمه‌ها: سایه در سال ۱۳۲۵ مجموعه «نخستین نغمه‌ها» را، که شامل اشعاری به شیوه کهن است، منتشر کرد. در این دوره هنوز با نیما یوشیج آشنا نشده بود. اولین نغمه‌ها در غزل از حیث زبان به حافظ بسیار نزدیک شده است. غزل‌های عاشقانه‏ی او همراه با مضامین اجتماعی نهفته در آن، غزل وی را به بهترین غزل‌های معاصر بدل ساخته است.

سراب: سراب نخستین مجموعه او به اسلوب جدید است، اما قالب همان چهارپاره است با مضمونی از نوع تغزل و بیان احساسات و عواطف فردی؛ عواطفی واقعی و طبیعی.

سیاه مشق: مجموعه «سیاه مشق»، با آنکه پس از «سراب» منتشر شد، شعرهای سالهای ۲۵ تا ۲۹ شاعر را دربرمی‌گیرد. در این مجموعه، سایه تعدادی از غزل‌های خود را چاپ کرد و توانایی خویش را در سرودن غزل نشان داد و شهریار پیش گفتاری در مورد غزل دربار آن می‌نویسد.

شبگیر: سایه در مجموعه‌های بعدی، اشعار عاشقانه را رها کرد و با مردم همگام شد. مجموعه «شبگیر» پاسخ‌گوی این اندیشه تازه اوست که در این رابطه اشعار اجتماعی با ارزشی پدید می‌آورد. مجموعه شبگیر و زمین نشان می‌دهد.

چند برگ از یلدا: مجموعه «چند برگ از یلدا» راه روشن و تازه‌ای در شعر معاصر گشود.

اشعار هوشنگ ابتهاج

نمونه‌ای از اشعار هوشنگ ابتهاج:

آنکه مست آمد و دستی به دل ما زد و رفت / در این خانه ندانم به چه سودا زد و رفت

خواست تنهایی ما را به رخ ما بکشد / تنه‌ای بر در این خانه تنها زد و رفت

ارغوان با صدای استاد هوشنگ ابتهاج (سایه) را ببینید:

مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی‌کند.
فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: video/mp4

ماجرای مهاجرت به آلمان هوشنگ ابتهاج

سایه درباره مهاجرت به آلمان گفت: رفتن من به آلمان اجبار نبود، اول یکی از بچه‌هایم رفت آلمان، بعد زنم رفت که بچه ام تنها نباشد، بعد بچه‌های دیگر رفتند، یک مدتی هم من ممنوع الخروج بودم، بالاخره من هم سال ۶۴ رفتم. مهاجرت نکردم و گاهی تهران هستم

زندگی در آلمان

هوشنگ ابتهاج درباره زندگی‌اش در آلمان می‌گوید: در طول روز دو سه ساعت بیشتر نمی‌خوابم، صبح خیلی زود بیدار می‌شوم، چایی درست می‌کنم و با کمی نان خشک صبحانه می‌خورم. روزها می‌نشینم تلویزیون تماشا می‌کنم و می‌بینم دنیا روز به روز دیوانه تر می‌شود، بعد ناهار می‌خورم و دوباره دیوانگی دنیا را تماشا می‌کنم که بدانم آخر این دیوانگی دنیا به کجا خواهد کشید.

بعد شب هم کمی می‌روم و می‌خوابم، ویروس شعر گفتن هم همیشه هست و هر از گاهی چیزهایی می‌نویسم.

سایه شدن ابتهاج

هوشنگ ابتهاج در استدلال نام شاعری‌اش یعنی سایه می‌گوید:

حروف و کلمات برای من رنگ دارند: ر خاکستری، گ نارنجی و ج سیاه است. ی کلمات برایم سرد و گرم‌اند: سایه کلمه‌ای سرد است، گلابی کلمه‌ای گرم. به‌گمان من در کلمه سایه یک مقدار آرامش و خجالتی‌بودن و فروتنی و بی‌آزار بودن هست؛ این‌ها برای من جالب بود و با طبیعت من می‌ساخت.

خود کلمه سایه از نظر حروف الفبا حروف نرم بدون‌ادعایی است. در آن نوعی افسوس است و ذات معنای این کلمه، نوعی افتادگی دارد در مقابلِ خشونت و حتی می‌شود گفت وقاحت.

جایزه صلح سایه

در روز ۱۲ مهر سال ۱۳۹۷ در مراسم پایانی «ششمین جشنواره بین‌المللی هنر برای صلح»، نشان عالی با عنوان «هنر برای صلح» به هوشنگ ابتهاج و سه هنرمند دیگر اهدا شد.

کد خبر 412197

منبع: ایمنا

کلیدواژه: هوشنگ ابتهاج شعر هوشنگ ابتهاج اشعار هوشنگ ابتهاج هوشنگ ابتهاج سایه امیر هوشنگ ابتهاج ه ا سایه خانه هوشنگ ابتهاج شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق هوشنگ ابتهاج نغمه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۰۳۴۳۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یوروویژن ۲۰۲۴ زیر سایه تهدیدات تروریستی؛ همه آنچه باید درباره بزرگترین رویداد موسیقی زنده جهان دانست

به گزارش صدای ایران از یورونیوز،یکی از بزرگترین رویداد‌های موسیقی جهان، مسابقات آواز یوروویژن، در هفته دوم ماه مه در سوئد با حضور نمایندگان ۳۷ کشور شرکت‌کننده برگزار می‌شود.

انتظار می‌رود در طول هفته منتهی به برگزاری شصت و هشتمین دوره مسابقات یورویژن، حدود ۱۰۰ هزار نفر از ۸۹ کشور جهان از مالمو شهر میزبان این رقابت‌ها بازدید کنند.

این در شرایطی است که همزمان با نزدیک شدن به تاریخ برگزاری این مسابقات، نگرانی‌ها از امنیت برگزاری مراسم رو به افزایش است. در حالی که پلیس سوئد هدف اولویت‌دار خود را «گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا» می‌داند، مقامات از اعتراضات برنامه‌ریزی‌شده ضد اسرائیلی، حملات سایبری و تبعات عضویت سوئد در ناتو ابراز نگرانی کرده‌اند.

حملات تروریستی اسلام‌گرایان

پلیس سوئد اعلام کرده که اولویت نخست خود را «گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا» می‌داند و گفته است که پروتکل‌های امنیتی «سختگیرانه‌ای» برای مسابقه آتی وضع خواهد شد.

سال گذشته به دنبال آتش زدن قرآن در این کشور که موجب اعتراضات در جهان اسلام شد، سوئد سطح تهدید تروریستی خود را یک پله بالاتر برد و از سطح ۴ به سطح ۵ افزایش داد.

حضور بحث‌برانگیز اسرائیل

یوروویژن امسال با جنجال‌هایی بر سر شرکت اسرائیل همراه بوده است. گروهی از حامیان فلسطین به خاطر جنگ در غزه خواستار تحریم یورویژن شده‌اند و درخواست‌هایی نیز برای حذف اسرائیل از این رقابت‌ها مطرح شده است. بسیاری از هواداران نیز از هنرمندان خواسته‌اند که علیه اسرائیل صحبت کنند.

اتحادیه رادیو و تلویزیون اروپا (EBU) که این مسابقه را برگزار می‌کند، در برابر درخواست‌ها مبنی بر حذف اسرائیل مقاومت کرده، اما به این کشور دستور داد متن آهنگ نماینده‌اش را (که ابتدا با اشاره به حمله ۷ اکتبر حماس «باران اکتبر» گذاشته شده بود)، تغییر دهد.

این تصنیف که اکنون به «گردباد» (Hurricane) تغییر نام داده شده است، توسط خواننده ۲۰ ساله «ادن گولان» اجرا خواهد شد.

عضویت سوئد در ناتو و خطر روسیه

سازمان دهندگان گفته‌اند که خطر افزایش تنش‌ها با روسیه پس از عضویت سوئد در ناتو بالا رفته است. روسیه تهدید کرده بود که در پاسخ به این تصمیم «اقدامات متقابل سیاسی و نظامی-فنی» نامشخصی را اتخاذ خواهد کرد.

یک گزارش ویژه پلیس سوئد که درباره تهدیدات احتمالی تهیه شده است، حملات سایبری و اختلال در برنامه‌های تلویزیونی را ممکن دانسته است.

اما زیر سایه همه این تهدیدات، این مسابقات چه تاریخچه‌ای دارد و برگزاری آن به چه صورت است؟ در زیر به شماری از مهم‌ترین سوالات در خصوص یورویژن می‌پردازیم:

مسابقات یوروویژن از سال ۱۹۵۶ همه‌ساله برگزار می‌شود. این مسابقه دارای اجرای موسیقی زنده از اکثر کشور‌های اروپایی و همینطور فراتر از آن، از جمله اسرائیل و استرالیا است.

یوروویژن در ابتدا برای پخش تلویزیونی در تنها هفت کشور هلند، سوئیس، بلژیک، آلمان، فرانسه، لوکزامبورگ و ایتالیا آغاز به کار کرد. اما به سرعت گسترش یافت تا جایی که بیننده‌های این مسابقه در سال گذشته با رشدی بی‌سابقه به ۱۶۲ میلیون نفر رسید.

مسابقات یوروویژن ۲۰۲۴ چه زمانی برگزار می‌شود؟

این رویداد در تاریخ ۷ مه در ساعت ۱۹ به وقت محلی در مرحله نیمه‌نهایی آغاز می‌شود. دو روز بعد در ۹ مه یک مسابقه نیمه‌نهایی دوم برگزار می‌شود و سرانجام فینال بزرگ این رقابت‌ها روز شنبه ۱۱ مه برگزار خواهد شد.

یوروویژن کجا برگزار می‌شود؟

این دوره مسابقات یوروویژن در مالمو، سومین شهر بزرگ سوئد با جمعیت ۳۶۲ هزار نفر جمعیت، و در سالن کنسرت «مالمو آرنا» با ظرفیت ۱۵ هزار و ۵۰۰ نفر برگزار خواهد شد.

سوئد در مجموع هفت بار میزبانی مسابقات یوروویژن را برعهده داشته که استکهلم (۳ بار در سال‌های ۱۹۷۵، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۶)، گوتنبرگ (۱ بار در سال ۱۹۸۵) و مالمو (۲ بار در سال‌های ۱۹۹۲و ۲۰۱۳) از شهر‌های میزبان این رقابت‌ها بوده‌اند.

نمایندگان چه کشور‌هایی در نیمه‌نهایی‌ها رقابت می‌کنند؟

هنرمندان کشور‌های قبرس، صربستان، لیتوانی، ایرلند، اوکراین، لهستان، کرواسی، ایسلند، اسلوونی، فنلاند، مولداوی، آذربایجان، استرالیا، پرتغال و لوکزامبورگ در دور نخست نیمه‌نهایی به رقابت می‌پردازند.

هنرمندان کشور‌های مالت، آلبانی، یونان، سوئیس، چک، اتریش، دانمارک، ارمنستان، لتونی، سن مارینو، گرجستان، بلژیک، استونی، اسرائیل، نروژ و هلند نیز در دور دوم نیمه‌نهایی با هم رقابت می‌کنند.

چه کسی در فینال بزرگ شرکت می‌کند؟

۱۰ نفر برتر از هر دور نیمه‌نهایی در فینال شرکت خواهند کرد. علاوه بر این ده نفر نماینده کشور برنده سال گذشته و میزبان (یعنی سوئد) به همراه «پنج بزرگ» شامل بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا به طور خودکار به فینال راه پیدا می‌کنند.

در مجموع ۲۶ فینالیست وجود خواهد داشت.

چرا «پنج بزرگ»؟

پنج کشور بزرگ فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و بریتانیا بیشترین کمک مالی را به اتحادیه رادیو و تلویزیون اروپا می‌کنند. از همین رو و از سال ۲۰۰۰ بدین سو، این کشور‌ها به طور خودکار جایگاه خود را در فینال تضمین کرده‌اند.

چگونه می‌توان مسابقات را تماشا کرد؟

این مسابقات توسط تلویزیون‌های تمامی ۳۷ کشور شرکت‌کننده پخش خواهد شد. همچنین افراد می‌توانند در یوتیوب این رقابت‌ها را ببینند.

سیستم رای‌دهی چگونه است؟

تماشاگران در خانه نتیجه نفرات برتر دو مرحله نیمه‌نهایی را مشخص خواهند کرد. در فینال بزرگ، اما مخاطبان و هیئت داوران حرفه‌ای حق رای خواهند داشت.

کدام کشور‌ها برنده بیشترین یوروویژن شده‌اند؟

سوئد و ایرلند هر کدام با هفت برد پیشتاز هستند. فرانسه، لوکزامبورگ، بریتانیا و هلند هر کدام پنج بار قهرمان شده‌اند.

چه کسی سال گذشته برنده شد؟

لورین خواننده سوئدی با آهنگ «خالکوبی» سال گذشته برای دومین بار برنده مسابقه شد. او پس از جانی لوگان ایرلندی تنها کسی است که دو بار برنده این رقابت‌ها شده است.